Tüm zamanların en sevilen dizilerinden Seinfeld 30 yaşında!

New York’lu iki komedyenin, kahve molaları sırasında ettikleri sohbetlerden türeyen bir dizi, nasıl olur da böylesi bir fenomene dönüşebilir? NBC kanalının elinde yaz kuşağının ölü saatlerinde oynatacak program kalmayınca yayınlamaya ikna olduğu Seinfeld, nasıl oldu da bir sene içinde tamı tamına 40 milyon Amerikalıyı ekran başına kilitlemeyi başardı? Seinfeld, 30 sene boyunca "hiçbir şey anlatmayan gösteri" olarak bilinmiş olsa da Jerry Seinfeld, bu mitolojiyi 30. yılda yıkıyor. Jerry ve dizinin yaratıcısı Larry David, 1988 yılında NBC kanalına görüşmeye gittiklerinde ellerinde gayet sağlam bir "oyun planı" varmış. Öncelikle Seinfeld'in, bir komedyenin şakalarını nasıl bulduğunu anlatan bir dizi olmasını arzu ediyorlarmış. "Hiçbir şey anlatmayan gösteri", Seinfeld'in senaristleri arasından türeyen ve sonradan diziye de ekledikleri bir geyikten ibaretmiş ve Jerry Seinfeld, dizinin bugün halen böyle anılıyor olmasına çok şaşırdığını her fırsatta belirtiyor. Jerry'e göre, bu tanım aslında hedefledikleri şovun tam zıt kutbunu işaret ediyor. Anlayacağınız, Seinfeld ekibi mevzunun pek de "sabun köpüğü" olmadığını 30. yılda bile söylemekten çekinmiyor.

Seinfeld dizisi için televizyonda devrim gerçekleştirdiğini söylemek abartılı bir yakıştırma olmaz. Seinfeld'e kadar tüm sitcom şovlarında iki ana karakterin aşkı, seyirciyi ekrana bağlayan bir taktik olarak muhakkak kullanılırdı. Jerry ve Elaine'i bu batağa düşürmek istemeyen Larry David, kaleme aldığı her bölümde bu ikilinin birbirlerine aşık olmamasını sağlamak için elinden geleni ardına koymadığını söylüyor. Şovun her yeni bölümünde karakterler arasındaki çatışmaların çok boyutlu ve bol paslaşmalı olması için gayret gösteren David, her bölüm finalinde en az iki karakteri birbirine düşmüş halde bırakmaya özen gösterdiğini de itiraf ediyor. Dizinin dört ana karakteri de birbirlerinin yaşamlarına gönüllü yahut tesadüfen dahil oldukları her aşamada birbirlerine zarar veriyorlar ve Larry David, bu dengenin dört karakteri birbirine bağlayan "tuhaf" ana etken olarak bilinçli bir biçimde sabit tutulduğunu söylüyor.

Ayrıca sette "sarılmak ve ders almak yok" kuralı uygulanıyor ve oyuncuların rollerine sadık kalabilmeleri adına fiziksel temasta bulunmalarının önü kesiliyor. Pek çok anlatım metodunun peşine düştüğü "pathos", yani kahramana duyulan acıma ve empati duygusu, Seinfeld için egale edilmiş durumda. Dizi, seyircisiyle o cins bir iletişime girmeyi reddediyor ve ağır hastalıkların bile acıma duygusunu tetiklemesini engellemek için olayları olabilecek en hafif biçimde ele alıyor. Larry David, empatinin Seinfeld'i öldüreceğine emin olduğunu her zaman dile getiriyor ve dört karakterini adeta birer empati düşmanı misali komedinin parlak çehresinin ardına başarıyla saklıyor.

Seinfeld'in 30 senedir tüm dünyanın dilinde olan imza cümleleri ve her birinin bağlı olduğu bölümler zihnimize kazınmış durumdadır. Costanza'nın sevgilisinin bitmeyen "yada, yada, yada" muhabbeti unutulur mu? Çorba Nazisi'nin "No soup for you!" azarını işitmekten korkmayanınız var mı? Siyaseten doğrucu olma çağında "No, that there's anything wrong with that!" demeyen kaldı mı? Seinfeld hayranı olup da Festivus kutlamayan var mı aranızda? "Sponge-worthy" olmayanla olmaz diyen kaç kişiyiz? Şu hayatta sınırlarımızı çizerken kendimize bıyık altından gülerek "Are you master of your domain?" diye sormadan geçebiliyor muyuz? Sahi kadınlar gerçekten de "shrinkage" nedir bilmiyorlar mı? Bugüne dek sinir olduğunuz kaç kişiye "Well, the Jerk Store called, and they're running out of you!" diyemeden dilinizi ısırıp yerinize oturdunuz? Tüm bunlar ve daha fazlası Seinfeld dilinin hafızalara kazınmış parçalarını oluşturuyorlar. Bilinçli olarak cümleleri Türkçeye çevirmedik zira Seinfeld'i izlemeden bu cümleleri anlıyor olmanın hiçbir manası yok. Seinfeld dili derken de bu konuda ciddiyiz. Jerry Seinfeld'in "Seinlanguage" adlı bir kitabı oluğunu ve bu kitabın dünya çapında bir best-seller olduğunu biliyor muydunuz? İşte Seinfeld bu yüzden 30 yıllık bir fenomen! İyi ki varsın Seinfeld ve mutlu Festivus’lar!