Kızıl Gezegen Mars'ı ne kadar tanıyoruz?
İnsanların Mars’a gidip koloni kurmasına daha epey bir zaman ve hâlâ çözülmeyi bekleyen birçok gizem olsa da, bilim adamları Mars’la ilgili bazı temel bilgilere yıllar içerisinde ulaştı.
İnsanoğlu on yıllar boyunca Mars’ı keşfetmeye çalıştı, bunun için düzinelerce uydu ve roket yolladı. Bu havalı uzay araçları bize aklımızı uçuran görüntüler ve veriler gönderdi. Öyle ki; bu fotoğraflar sadece Altın Küre ödüllü The Martian (Marslı) filmi ve Mars’ta geçen daha birçok Hollywood filmine ilham vermekle kalmadı, Elon Musk’a da kızıl gezegende bir koloni kurma fikrini verdi. Peki acaba Dünya’nın kader ortağı hakkında ne kadar bilgiye sahibiz? Mars seyahatleri, Mars’ta koloni kurma hayalleri kuruluyor ancak kızıl gezegeni ne kadar tanıyoruz?
YAŞANABİLİR BÖLGE
Mars'ın kütlesi Dünya'nın yüzde 15'i, hacmi ise yüzde 10'u kadar olsa da, iki gezegenin de yaşanabilir toprak genişliği eşit. Dünya'nın üçte ikisinin sularla kaplı olması gezegen yüzeyinin tamamında yerleşim yapılmasını engelliyor. Mars'ın yüzeyindeki yer çekimi oranı gezegenimizin üçte biri kadar. Yani Dünya'da bir metre zıplayanlar, Mars'ta smaç basmakta zorlanmayacaklar!
DAĞLARIN EN YÜCESİ
Olympus Mons'la tanışın! 21 kilometre yüksekliğinde ve 600 kilometre çapındaki bu devasa dağ, sadece Mars'ın değil, güneş sistemimizin en yüksek dağı olma özelliğini taşıyor. Olympus Mons, aynı zamanda aktif bir yanardağ! Yaklaşık dört buçuk milyar yaşında olduğu bilinen dağın yüzeyindeki volkanik akıntılardan toplanan bulgulara göre, bu dağ halen aktif bir volkan olma özelliğini taşıyor.
26 KEZ BAŞARDIK
İnsanoğlu Mars'a şimdiye dek 68 kez gitmeye niyetlendi. Kızıl gezegene yörünge araçları, yüzey tarayıcıları ve topraktan örnek toplayıcılar gönderdik. Mars Curiosity, MAVEN, MOM Mangalyaan, ExoMars ve InSight, bugüne dek Mars'a düzenlenen en başarılı görevler olarak dünya uzay araştırmaları tarihine geçtiler. NASA, ESA ve ISRO bu başarılı görevlere imza atan ekipler olarak insanlık tarihine imzalarını attılar.
TOZU DUMANA KATTI
Mars, güneş sistemimizdeki en şiddetli kum fırtınalarına ev sahipliği yapıyor. Bu kum fırtınalarının en kısa süreni birkaç saat devam etse de uzun süreli olanları birkaç ay boyunca aktif devam ediyor ve gezegenin tüm yüzeyini kumla kaplıyor. Bu kum fırtınalarının ve Mars'ta yaşanan mevsim geçişlerinin sertliğinin en önemli sebeplerinden biri de Mars'ın Güneş etrafındaki yörüngesinin tam oval şekle sahip olması.
GÜNEŞLE İLİŞKİLER
Mars'ın oval yörüngesinin direkt olarak etkilediği en önemli mevzu tahmin edebileceğiniz gibi mevsim geçişleri. Güneşe yakınken fazlasıyla yakın, uzakken de fazlasıyla uzak olan Mars'ın mevsim döngüsü bu ilişkiden nasibini fazlasıyla alıyor. Kavurucu yazlar ve dondurucu kışlar Mars için sıradan. Yörüngenin yapısı itibariyle ara mevsimlerin yaşanma olasılığı da, süreçleri de oldukça düşük boyutlarda. Mars'a en kalın kıyafetleriniz ve bavulunuza sığdırabildiğiniz kadar güneş kremiyle gitmelisiniz!
SAVAŞ TANRISI
Farklı çağlar ve farklı medeniyetler boyunca kıpkırmızı rengiyle hep merak uyandıran Mars'ın adı kadim savaş tanrılarından alınmıştır. Antik Yunan'da bu gezegene savaş tanrısı Ares'in ismi verilmiştir. Romalılar da gezegenin ateşi andıran renginden ilham alarak kızıl komşumuza kendi savaş tanrıları Mars'ın adıyla hitap etmiştir.
YAĞDIR MEVLAM SU
Uzun yıllar boyunca elimizde Mars'ta suyun sadece buz formunda bulunduğuna dair bulgular vardı. Ancak yakın dönemde Mars'ta akışkan halde bulunan su yatağı izlerine de rastlandı. Gezegenin sert iklim değişiklikleri sebebiyle uzun ömürlü olmayan bu su akışlarının kaynakları belki de gelecekte insanlığa yaşam alanı sağlayacaklar.
